Voor wetenschappelijke documentaires
Festo, een Duits bedrijf, gespecialiseerd in hoogwaardige techniek voor de industrie, vooral in pneumatiek, is een van de grootse ondernemingen op hun gebied. Maar men blijft bescheiden. Er is altijd wat te leren van de natuur. Elk jaar kopieert Festo een dier of een onderdeel van een dier, om ervan te leren. Dit item is […]
Een uitzending van Labyrint over de zoektocht diep in een Italiaanse berg naar de 85% materie van ons heelal dat zoek is: Donkere materie. Het tweede deel van het programma gaat over Erik Verlinde en zijn theorie nieuwe theorie over zwaartekracht. Als die klopt zoeken de wetenschappers in de Italiaanse berg tevergeefs naar donkere materie, […]
Aliens: ze zijn er echt! Dat moet wel, op basis van de statistiek. Diederik Jekel en Elisabeth van Nimwegen rekenen uit hoeveel bewoonbare planeten er moeten zijn. Deze film was een onderdeel van een aflevering van De kennis van Nu voor de NTR. Diederik en Elisabeth zoeken uit hoe groot de kans is dat er […]
Mensen kunnen ziek worden van dieren. Sommige besmettingen verlopen onschuldig, andere ziektes kunnen zeer kwaadaardig worden. Hondsdolheid, onbehandeld, leidt altijd tot de dood. Ebola, oorspronkelijk afkomstig van vleermuizen is doorgaans ook dodelijk. Maar ook ziektes als Q-koorts (van geiten), de ziekte van Lyme (afkomstig van teken) kunnen zeer ernstige niet altijd op tijd onderkende gevolgen […]
Voor De Kennis van Nu, het wetenschapsprogramma van de NTR maakte ik dit programma. Het gaat over hoe de mens in staat is om heel moeilijke prestaties te leveren als op hoog niveau darts spelen, kunstbiljarten, of free runnen.
Deze aflevering van Labyrint gaat over nano-machines die mogelijk ooit in staat zijn om medicijnen af te leveren op zieke delen in je lichaam, of die zelfs reparaties kunnen uitvoeren in een cel. Het andere deel van het programma gaat over embryo’s op een chip. Een beter gecontroleerde omgeving voor een embryo dan de methode […]
André Kuipers en Diederik Jekel vertellen het verbazingwekkende verhaal van de lancering en de tienjarige reis van ruimtesonde Rosetta naar komeet67P/Churyumov-Gerasimenko. Diederik ontmoet zowaar beide ontdekkers van de komeet, die toen nog lang niet wisten dat in 2014 een lander ter grootte van een kleine koelkast op de komeet zou landen.
Op 24 april 1990 werd de Hubble ruimtetelescoop gelanceerd. Een succesverhaal dat op een haar na mislukte. De telescoop zag niet scherp. André Kuipers en zijn collega Claude Nicollier bespreken alle hobbels in het project op de 25ste verjaardag van de Hubble. Nicollier was als astronaut intensief betrokken bij de reparatie. Hij bediende de robotarm die de […]
Fel blauw zijn de opengevouwen vleugels van de morpho-vlinder, met een ‘metallic’ tintje. Een onmogelijke kleur is het eigenlijk, want de vlinder heeft geen spikkeltje blauwe kleurstof in zijn vleugels. Het is een zogeheten ‘structurele kleur’, die ontstaat door de bijzondere microscopische structuur in de vleugels. Maar er is één vlinder is de meester in het manipuleren […]
Schroeven slijten, schepen vergaan en metaal wordt moe. Een boom kan echter onthoofd worden of takken kwijtraken, en toch groeit hij door. Zijn machineonderdelen sterker te maken door goed naar bouw van een boom te kijken? De excentrieke natuurkundige Claus Mattheck kwam daarachter. Van de krachtenverdeling in de boom leerde Mattheck onderdelen sterker te maken, ons […]
Zweven als een albatros, dat kunnen we met onze vliegtuigen allang. Maar vliegen als een insect, daar snapten we tot voor kort niets van. Met zulke kleine vleugeltjes kán een vlieg eigenlijk niet in de lucht blijven, dachten we. En toch kunnen ze dat. Wie robotjes de kunst van het vliegen wil leren, kan dus maar […]
Lotusbladeren zijn altijd schoon en droog. Plantenkundige Wilhelm Barthlott ontdekte waardoor. Dankzij een patroon van superkleine nopjes zijn ze extreem waterafstotend. Door hier verf en sprays mee uit te rusten, zijn ondoordrenkbaar papier, altijd schone stropdassen en zelfreinigende gevels te maken.
Gekko’s lopen overal overheen. Het gladste glas of de steilste muur, ze vallen er niet van af. Die geheimzinnige kleefkracht hebben ze te danken aan minuscule haartjes onder hun poten. Veertien jaar geleden werd vastgesteld waarom gekkohaartjes zo goed kleven. De Amerikaanse bioloog Kellar Autumn beschreef het fenomeen in 2000, na jarenlang de vingerafdruk van […]
Een slakkengebit lijkt op een allesverslindende transportband. Hij is bekleed met oersterke, onverslijtbare tandjes. Die zijn zo sterk dat ze zelfs rotsen kunnen vermalen. Volgens biologen kunnen baggerschepen zulke tanden goed gebruiken. Of toch niet?
Voor lastige taken heb je vast ingewikkelde robots nodig? Chris Melhuish, robotwetenschapper, vindt van niet. Een hele club simpele robots kan hetzelfde bereiken als één complexe, dure robot. Dat die aanpak werkt, is in de natuur te zien bij mieren.
Deze aflevering was de eerste in een lange reeks “Dat willen wij ook”. De aflevering gaat over het namaken van spinrag. Spinrag is namelijk veel taaier dan staal, en nog rekbaar ook. Vandaar dat wetenschapper David Knight samen met zijn collega Fritz Vollrath spinrag proberen na te maken. Ze ontwikkelden daarvoor een apparaatje gebaseerd op het achterlijf […]
Deze Labyrint gaat over de aanwezigheid van cellen van een ander mens in een lichaam. Het eerste deel van de Labyrint aflevering gaat het over het wonderlijke uitblijven van een afweerreactie van de zwangere moeder op de aanwezigheid van een kind in haar lichaam. Het tweede deel over de stamcellen van het kind die achterblijven in […]
Een pilot van hopelijk een reeks afleveringen met insecten in de hoofdrol en Midas Dekkers in de belangrijkste bijrol. Overigens is deze aflevering vooral het kennismaken met de serie, met naast insecten ook een optreden van andere grondbewoners.
Sarah Blaffer Hrdy, over moederschap en evolutie. Als je de meeste onderzoekers moet geloven, spelen mannen de hoofdrol in de evolutie: zíj vechten om de vrouwtjes, zíj kiezen de moeder van hun toekomstige kinderen en zíj stellen het voortbestaan van hun DNA veilig. Sarah Blaffer Hrdy vond iets anders. Dit is een oude film van […]
Over Schimmels in mensen en resistentie tegen medicijnen, en over de ondergang van de banaan tengevolge van een bodemschimmel. Aflevering 22 van Labyrint van de VPRO/NTR.
Deze uitzending van Labyrint over hoe kennis van statistieken je prestaties kan verbeteren, en hoe het bijhouden van gegevens over jezelf invloed kan hebben op je gezondheid.
Deze film maakte ik in opdracht van Boksdocs, voor de Havenbedrijf van de Haven van Rotterdam. De film gaat over een groot milieuprobleem op zee: de toenemende hoeveelheid afval die daar terecht komt. Rotterdam heeft de mogelijkheid om dat afval milieuvriendelijk te verwerken. Om daar aandacht voor te vragen en om te voorkomen dat schepen […]
Filmpje voor de internationale master Sociology and Social Reseacrh van de Universiteit Utrecht. website: http://www.uu.nl/university/masters/NL/sasr/Pages/default.aspx?refer=/master/sasr Camera Chris Blokhuis, regie Karin Schagen
Langzamerhand komen ook de oudere films die ik maakte op de website: Hier Karakter. Deze film maakte ik voor Noorderlicht van de VPRO. Het was het wetenschapsprogramma van de VPRO, voordat het werd opgeheven. (Inmiddels is ook de herrezen opvolger ter ziele). Het programma ging over twee karaktertypes die bij dieren als varkens, ratten en […]
Alweer een oudje. Dit is de clip van een aflevering die ik maakte voor Noorderlicht. Schrijven met de verkeerde hand. Het gaat over een theorie dat het syndroom van Asperger, een vorm van autisme bij normaal- en hoogbegaafden, veroorzaakt zou zijn door blootstelling aan hoge testosteron niveaus in de baarmoeder gecombineerd met genetische aanleg. Voor […]
Filmpje gemaakt in opdracht van de Universiteit van Amsterdam ter gelegenheid van de opening van het academisch jaar. De kaart werd naar binnen gedragen in de zaal waar de opening plaatsvond, in beeld aan het eind van de film. Camera: Chris Blokhuis, Geluid: Bouwe Mulder, Regie: Karin Schagen
Het gedrag van dieren nabootsen is simpeler dan het lijkt. Een robot- krekel heeft maar vier verbindingen (of neuronen) nodig om zich te gedragen als een echte die een partner zoekt. Deze aflevering van Noorderlicht is gebaseerd op een beroemd boek van Valentino Braitenberg: Vehicles. Braitenberg toont door een simpel gedachtenexperiment hoe complex gedrag een […]
Dit is de hele film die we maakten voor Het Geluk van Nederland. Bewoners van het Henriette Roland Holsthuis gaan op en neer. Ze bespreken hun leven in de lift van het bejaardenhuis. Wat mij betreft een gedenkwaardige productie. Een week in de lift met cameraman Chris Blokhuis (rond de 1.95) is op zich al […]
Een toenemend aantal bacterieën is resistent tegen antibiotica. Hoe gevaarlijk is dat, en hoe vinden we nieuwe antibiotica. Nederlandse wetenschappers waarschuwen voor de gevaren van resistentie en zoeken naar nieuwe antibiotica.
In deze aflevering van Het Geluk van Nederland een beeld van het leven van bejaarde bewoners van het Henriëtte Roland Holsthuis in de Bijlmermeer. De film is helemaal gefilmd in de lift: de slagader van het huis regie:Karin Schagen, camera en geluid, Chris Blokhuis
Dit filmpje maakte ik samen met Mike Warmels over de Nieuwe Scheikunde. Het is heel low budget gemaakt, met een kleine camera.
Dit filmpje was bedoeld om mensen op te roepen mee te doen aan een rekenonderzoek. We wilden vooral ook mensen bereiken die niet zo goed kunnen rekenen. Die moesten niet afgeschrikt worden, vandaar de vrolijke noot. Dit was de muzikale basis onder het filmpje. De voice over moest hier nog over heen. montage: Jos Verduyn-Lunel
En dan is hier het filmpje zoals het uiteindelijk is uitgezonden. Met muziek en tellen als basis, en dan de voice over erover heen. Het was het idee van Jos om het tellen onder het hele filmpje te mixen. Het werkt wat mij betreft. O ja, dat geweldige jochie heet Dante. montage: Jos Verduyn-Lunel
Een spin spint een draad die taaier is dan staal. Een slak heeft tanden die sterker zijn dan de rots die ze afschrapen. Wat we kunnen leren van deze beesten is duidelijk. Dit zijn twee oude afleveringen van Dat willen wij ook. Camera: Chris Blokhuis, geluid: Ivo Voragen, Montage Jurjen Blick
Diep onder water groeit Euplectella, een spons met een skelet gemaakt van zuiver glas. Gemaakt bij een temperatuur van een paar graden boven nul is dit glas een wonder van technologie. De netachtige structuur van de glasspons oogt fragiel, maar weerstaat de immense druk van het water diep in de oceaan. Het glas is zo […]
Een heel oude uitzending. Een Noorderlicht over Deborah Gordon, die, toen wij kwamen filmen, al twintig jaar lang hetzelfde stukje brandende woestijn bezocht om rode oogstmieren te bestuderen. Camera Chris Blokhuis, geluid Ivo Voragen.
Dit is een van de 12 afleveringen van Dat willen wij ook. In deze aflevering: Hoe vliegt een vlieg? En kunnen we een vliegende robot maken die net zo klein is? En hoe kan een vlinder, met vleugels zonder pigment, toch zulke prachtige kleuren hebben? Hij manipuleert licht. Zouden wij ook moet doen. Camera: Chris […]
Any Waste, Any Time. Dat was een fantastisch project om te doen en ik heb er veel van geleerd. Ik schrok van de hoeveelheid rotzooi die wij vonden op een prachtig strand dat er niet eens zo smerig uitzag. En ik schrok nog meer van de maaginhoud van een stormvogel: één blok paraffine. Een mooi […]
Een aflevering van Labyrint over goede leugenaars en slechte leugendetectoren
Met 3D printers kunnen we niet alleen 3D printers maken, maar ook bloedvaten.
Steeds meer bacterieën zijn resistent tegen antibiotica, hoe gevaarlijk is dat, en hoe vinden we nieuwe antibiotica?
In deze Labyrint: kan je aan het brein zien of een reclame werkt? Reclamespotjes onder de scanner. En: hoe ver zijn we met gedachten lezen.
Een terugblik op het rampjaar 1918, toen miljoenen mensen stierven aan de Spaanse Griep, en een kijkje in de moderne grieplaboratoria, die moeten voorkomen dat een dergelijke ramp zich weer voordoet. Een wapenwedloop tussen wetenschappers en virussen.
Maar liefst 85 procent van de massa in het heelal is zoek, een kosmologisch raadsel waar astronomen zich al veertig jaar het hoofd over breken. Labyrint volgt drie onderzoekers die in het ondergrondse laboratorium van Gran Sasso op zoek zijn naar die ontbrekende, donkere materie. camera: Lars Verkerk, geluid: Gert Aasman, research: Jacqueline de Vree
Video gemaakt voor David Lentink en zijn team.
Beestjes die zwaarder zijn dan water kunnen er toch op lopen. Hoe doen ze dat? En kunnen onze robots dat ook? Een aflevering uit de serie Dat willen wij ook. Regie: Karin Schagen, camera Chris Blokhuis, geluid Ivo Voragen, Montage Jurjen Blick
Deze aflevering van ‘Dat willen wij ook’ is een van de meest bijzondere die ik heb gemaakt. We volgen Gordon Hendler, een innemende kenner en vriend van stekelhuidigen. Hij ontdekte dat een slangster die gedacht werd blind te zijn in werkelijkheid bedekt is met lenzen. En die lenzen hebben stuk voor stuk een vloeibare zonnebril. […]
Het team ‘Vliegkunstenaars’ van de universiteit Wageningen won in 2010 de Acamische Jaarprijs met hun plan om niet-wetenschappers in te schakelen bij wetenschappelijk onderzoek. Amateur filmers maakten met een Phantom high speed camera prachtige opnamen van vliegende beesten.
